مدرسۀ جعفر آباد بنایی ناشناخته از دورۀ صفوی
مدرسۀ جعفرآباد در فاصلۀ 50 کیلومتری شمال اصفهان در دشت باستانی برخوار قرار گرفته و برای اولین بار، توسط نگارندگان شناسایی شده است. تحقیق حاضر به‌منظور پاسخ به پرسش‌هایی همچون تعیین زمان ساخت بنا، دلیل ساخت مدرسه در جعفرآباد و تعیین ارتباط مدرسه با سایر ابنیه و علت قرارگیری مدرسه در بافت فعلی جعفرآباد انجام شده است. روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی‌ـ تحلیلی است؛ بر همین اساس، پس از بررسی سطحی باستان‌شناختی آثار و مواد فرهنگی جعفرآباد، مدرسه مورد مطالعه به دقت ثبت و مستند‌سازی شده و در مرحلۀ بعد با مطالعۀ متون و منابع مکتوب تاریخی، به‌ویژه سفرنامه‌ها، متون جغرافیایی محلی و برخی تواریخ مرتبط با دوران صفوی و قاجار و برخی کتب و منابع دورۀ معاصر و همچنین بررسی ارتباط جعفرآباد با سایر سکونت‌گاه‌های دشت برخوار، پاسخ‌گویی به سؤالات مطرح‌شده مورد نظر بوده است. بر این اساس، مشخص شد که مدرسۀ جعفرآباد در اواخر دورۀ صفوی و احتمالاً زمان سلطان حسین صفوی ساخته شده و دلیل ساخت آن در این مکان، به‌واسطۀ اهمیت شهری جعفرآباد و همچنین در نتیجۀ موقعیت مکانی ویژۀ آن، در بین سکونت‌گاه‌های عهد صفوی دشت برخوار بوده است. قرارگرفتن مدرسه در بافت فعلی، توسعۀ شهری جعفرآباد در عهد صفوی را نشان داده و تمهیدی در راستای بالابردن ظرفیت‌های اقتصادی، به‌منظور تأمین هزینه‌های مدرسه و تداوم حیات آن بوده است.