مرحوم ميرزا حسن تبريزي معروف به رشديه؛ بنيانگذار آموزش نوين در ايران #تاریخ_مدرسه
مرحوم ميرزا حسن تبريزي معروف به رشديه؛ بنيانگذار آموزش نوين در ايران
#تاریخ_مدرسه
رشدیه را به سبب تاسیس مدارس ابتدایی در ایران، به این نام می‌خواندند، زیرا در استانبول نام مدارس ابتدایی، رشدی بود.
به گزارش روابط عمومی پویش همچو فرزندم به نقل از کانال “ایران من”رشديه پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در زادگاه خود با خواندن مقاله‌ای در روزنامه ثريا که شمار ايرانيان با سواد را از هر هزار نفر ده نفر ذکر کرده بود، تصمیم گرفت به جای رفتن به نجف و خواندن درس طلبگی،عازم بيروت شود و آموزگاری نوین را یاد بگیرد. در سال 1261 با هدف تأسيس مدرسه به شيوه نوين، از مدارس جديد استانبول بازديد نمود و در همانجا الفباي صوتي را براي جايگزين نمودن با روش قديمي آموزش در مدارس جديد ابداع کرد.
در سال 1262 نخستين مدرسه به سبک نو را براي کودکان مسلمان قفقاز و بعد از آن نخستين مدرسه نوين ايران را در محله ششگلان تبريز بنا نهاد. اين مدرسه و به دنبال آن پنج مدرسه ديگري که در تبريز و مشهد تأسيس کرد با کارشکني‌ها و دسيسه‌هاي تاريک انديشان پي درپي بسته شد. رشديه با فروش املاک خود و با اجازه‌ي علماي نجف، مسجد شيخ الاسلام تبريز را به مدرسه تبديل کرد و در کلاسها ميز، نيمکت و تخته سياه گذاشت و به تدريس با روش جديد اقدام نمود.
اين مدرسه نيز با هجوم گروهي بي بصيرت بسته شد و حتي يکي از شاگردان جان خود را از دست داد و رشديه نيز زخمي شد و مجبور به ترک وطن گرديد.
با انتصاب امين الدوله به واليگري آذربايجان، رشديه به تبريز فراخوانده و و اینبار مدرسه‌ي بزرگي در تبريز باز کرد. رشديه در اين مدرسه به 60 نفر دانش‌آموز کلاه و لباس يکسان پوشاند. با برکناري امين الدوله، دوباره مدرسه رشديه مورد يورش قرارگرفته و به آتش کشيده‌شد.
رشديه علاوه بر فعاليت‌هاي آموزشي و بنا نهادن آموزش نوين در ايران، روزنامه‌هايي به نام «مکتب» و «طهران» منتشر مي‌کرد. او همچنین نخستین مولف کتاب‌های درسی ابتدایی در ایران است.
میرزا حسن رشدیه پس از رنجها و سختی‌های بسیار و تلاش برای اعتلای فرهنگ این مرز و بوم در تاریخ 21 آذر 1323 در قم درگذشت، وصیتش این بود: «مرا در محلی به خاک بسپارید که هر روز شاگردان مدارس از روی گورم بگذرند و از این بابت روحم شاد شود.»
__________________________
کاش یادمان نرود
رنج ها و مصائبی که راه توسعه آموزش کشورمان کشیده شد
کاش در خاطرمان حک شود؛
تمام امیدها و تلاشها
برای بهبود و توسعه
کاش یادمان بماند ما هم کنشگر باشیم.
