فقر زنان سرپرست خانوار
فقر زنان سرپرست خانوار
رئیس کمیته امداد امام خمینی براین باور است با زنانه شدن فقر، باید ساختار مردانه این کمیته هم اصلاح شود
فقر توجه به زنان سرپرست خانوار
به گزارش روابط عمومی پویش همچو فرزندم به نقل از کانال “یاری رسانان سبز” این روزها فقر هم برای مردان و هم برای زنان سرپرست خانوار، دام پهن کرده و فقیر شدن از پوسته مردانهاش خارج شده است. قوه قضاییه، معاونت زنان ریاستجمهوری و بسیاری از کارشناسان اتفاقنظر دارند که این روزها سیمای فقر در جامعه به سمت زنانه شدن حرکت میکند، تا جایی که رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) در گفتوگو با ایسنا تاکید دارد از آنجا که سیمای فقر در کشور، زنانه شده است، بنابراین ساختار تشکیلاتی کمیته امداد هم باید تغییر کند و اصلاح شود؛ زیرا هماکنون ساختار این نهاد حمایتی، مردانه تعریف شده است.
به بیان دیگر، وقتی فقر به سمت زنانهشدن گام برمی دارد، این نهاد حمایتی دریافته است که باید خودش را با مقتضیات این تحول، بهروز کند. اگر به دور و برمان هم نگاه کنیم، میبینیم که امروزه تعداد زنان سرپرست خانوار، مدام در حال افزایش است؛ زنانی که خیلیهایشان فقیر هستند و به کمکهای دولت و نهادهای حمایتی نیاز دارند.
آمارهای رسمی هم مهر تائیدی بر زنانه شدن فقر میزند. همین چند هفته قبل پرویز فتاح، رئیس کمیته امداد امام خمینی نسبت به زنانه شدن آسیبهای اجتماعی بویژه زنانه شدن فقر در ایران هشدار داد و عنوان کرد از یک میلیون و 700 هزار خانوار تحت حمایت این نهاد، یک میلیون نفر را زنان سرپرست خانوار تشکیل میدهند. یعنی بیشترین تعداد مددجویان بزرگ ترین نهاد حمایتی کشور را زنانی تشکیل میدهند که اغلب آنها هم سرپرستی خانواده را به عهده دارند.
تفاوت زن امروزی با زن نسلهای قبل:
دلایل بسیاری را میتوان برشمرد که چرا زن در جامعه امروز، بیشتر از نسلهای قبل در معرض فقر و آسیبهای اجتماعی است.
دکتر اصغر مهاجری، جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفتوگو با جامجم معتقد است برای تحلیل زنانه شدن فقر، باید توجه داشته باشیم که زن امروزی دیگر مثل نسل قبلی زنان نیست.
افزایش تحصیلات دانشگاهی در بین زنان، مشارکت اجتماعی بالای آنان، ریخته شدن قبح طلاق، اشتغال زنان، استقلال مالی آنها، حضور فضاهای مجازی و تجرد قطعی یا ازدواج دیرهنگام زنان، همه دلایلی است که به گفته مهاجری، زن امروز را از زن دیروز کاملا متمایز میکند. وقتی هم زن امروزی، پابه پای مردان وارد عرصههای عمومی میشود و همانند مردان مسئولیت میپذیرد، آن وقت یکی از آسیبهای حضور گسترده در عرصههای عمومی، فقر است که احتمال ابتلای زنان به این آسیب اجتماعی را بالا میبرد.
فقر به نام زنان ثبت میشود
در گذشته، به دلیل این که زنان حضور کمرنگتری در اجتماع داشتند، در آمارها و تحلیلها کمتر نام و نشانی از آنها میآمد، اما حالا به گفته مهاجری، شرایط طوری شده است که فقر به نام زنان هم ثبت میشود، در حالی که در گذشته اگر خانوادهای هم فقیر بود، فقر آن خانواده به نام مرد آن خانواده ثبت میشد. حتی وقتی زنی همسرش معتاد است و خودش مجبور است که مثلا در خیابانها دستفروشی کند، این فقر به نام زنان ثبت میشود. به تعبیر مهاجری، چون این روزها زن برای خودش هویت مستقلی قائل است، بنابراین فقر هم به پای زن فقیر ثبت میشود، در حالی که در گذشته، هویت یک زن زیرمجموعهای از هویت مرد خانواده تعریف میشد و اگر خانوادهای هم فقیر بود، نمیگفتند که فقر زنانه در حال گسترش است، اما حالا دیگر فقر یک زن به نام همان زن ثبت میشود.
رقابت و تنازع در میدانهای شغلی
با حضور گسترده زنان در فضای اشتغال، بدیهی است بین زنان و مردان، رقابت جدی برای تصاحب مشاغل به وجود بیاید. در حالی که در گذشته به دلیل حضور پایین زنان در حوزه اشتغال، اغلب مشاغل در اختیار مردان بود و اگر هم رقابت شغلی وجود داشت، این رقابت در بین خود مردان خلاصه میشد.
به باور مهاجری، حتی امروزه رقابت شغلی بین مردان و زنان، گاهی به سمت تنازع کشیده میشود و در این شرایط، مردان با به درکردن زنان از گود رقابت، ناخودآگاه زنان را به سمت فقرهل میدهند.
مشاغل ناامن در اختیار زنان
وقتی یک زن سرپرست خانوار برای سیرکردن شکم بچه هایش مجبور میشود به هر شغلی تن دهد، در این شرایط بدیهی است که بازار کار هم از این نیروی ارزان استقبال میکند، اما به گفته این جامعه شناس مردان چون تجربه زیادی در بازار کار دارند، با ترفندی حساب شده، مشاغل را دسته بندی کرده اند؛ طوری که مشاغل کمدرآمد و دسته چندم را در اختیار زنان قرار میدهند، اما در اغلب حوزه ها، مشاغل مهم و پردرآمد را به تصاحب خود درآوردهاند. مشاغل کم درآمد هم عمدتا جزو مشاغل ناامن هستند که درآمد کم و امنیت شغلی پایینی دارد. همین دو عامل باعث میشود که چهره فقر به سمت زنانه شدن حرکت کنند .
پویش همچو فرزندم به دنبال ریشه کن کردن فقر در زنان سرپرست خانوار می باشد.